Tema 3: Girişimcilik ve KOBİ'lere Odaklı Uluslararası İşletmecilik

Oturum Başkanları: Prof. Emin Akçaoğlu ve Prof. Rainer Wehner, WIBF 

Girişimcilik, yenilikçilik ve uluslararasılaşma büyük ölçüde birbiriyle ilişkilidir. Giderek daha rekabetçi hale gelen dünya ekonomisinde bunların önemi daha da artmaktadır. Bunlar aynı zamanda açık piyasa ekonomilerinde büyüme ve istihdam yaratma için de temel unsurlardır.

İnternet çağının başlamasıyla birlikte uluslararası ölçekte girişimcilik daha kolay hale gelmiştir. Artık pek çok start-up, kuruluşundan itibaren uluslararası pazarı hedeflemektedir. Başka bir deyişle, "doğuştan küresel" olarak adlandırılan girişimlerin sayısı çok hızlı bir şekilde artmaktadır. Dolayısıyla uluslararası girişimcilik de iş literatüründe önemli bir kavram haline gelmiştir. Günümüzde birçok ülke ve uluslararası kuruluş, istihdam yaratma ve ekonomik büyüme için uluslararası girişimciliğe odaklanmaktadır. Küresel ekonomik krizin etkilerinin hala devam ettiği bugünlerde bu özellikle önemlidir.

Küçük şirketler (veya genel olarak küçük ve orta ölçekli işletmeler [KOBİ'ler]) doğaları gereği girişimcidir. KOBİ'ler her zaman bireysel olarak büyüme odaklı değildir. Birçok küçük işletme sahibi, şirket boyutunu büyütmeyi hiç hedeflemez. Ancak her ekonomide KOBİ'lerin sayısı çok fazla olduğu için GSMH'ye ve istihdama önemli ölçüde katkıda bulunurlar. Bu firmaların çoğu aile şirketidir. Kurumsal yönetim konularının aile şirketlerinde ilginç yönleri vardır. Mülkiyet ve yönetimin birleşmesi, üst yönetimin sezgilerine güvenerek yatırım fırsatlarını değerlendirmesini sağlar. Bu nedenle, bu tür firmalar, hissedarların sahip olduğu ve profesyonel bir yönetim ekibi tarafından kontrol edilen firmalara kıyasla değişen ortamlara uyum sağlama, yeni pazarlara girme veya yeni ürünler sunma konusunda daha esnektir. Belki de bu özelliklerinden dolayı, aile şirketleri olumsuz ekonomik koşullarda daha iyi performans gösterme eğilimindedir.

Bugüne kadar, KOBİ'lerin ve aile şirketlerinin uluslararasılaşması ve ayrıca küçük çokuluslu şirketler konusu nispeten daha az üzerinde çalışılan konulardır. Dolayısıyla bu konferans teması, bu konularla ilgili tartışmalara imkân sağlayacaktır. Dolayısıyla bu tema altında düzenlenecek oturumlar; küçük çokuluslu şirketlerin dış yatırımlarının sosyal ve ekonomik sonuçları; küçük firmaların uluslararasılaşması ve uluslararası girişimcilik, bu tür faaliyetlerin sonuçlarının hukuki düzenlemeler, politikalar ve resmi olmayan mekanizmalar yoluyla ev sahibi ülkeler (host countries) ve uluslararası kuruluşlar tarafından nasıl etkilendiğine ilişkin bildirilere yer vermeyi amaçlamaktadır. Konferansın bu bölümü aynı zamanda gelişmekte olan ve gelişmiş ülkelerdeki küçük çokuluslu şirketler arasındaki benzerlik ve farklılıkları tespit etmeyi ve bunların gelişmekte olan ülke statüsündeki ev sahibi ülkelerde (host countries) istihdam, büyüme ve kalkınma konuları üzerindeki etkilerini çözümlemeyi amaçlamaktadır. Hem bu alandaki teorik konuları hem de politika ve strateji oluşturma süreçlerinde gündeme gelen pratik konuların ele alınacağı bu oturumlarda; istihdam ve büyüme konularına da yer verilecektir. Bu tema altındaki oturumlarda ele alınacak bazı sorular ve konular şunlar olacaktır:

• Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ'ler) neden ve nasıl uluslararasılaşır? Başlıca motivasyonları ve stratejileri nelerdir?
• Uluslararası Girişimcilik yoluyla yeni iş modelleri nasıl oluşturulabilir?
• Ekonomik kriz ve siyasi çalkantılar, şirketlerin uluslararasılaşmasını ve uluslararası girişimciliği nasıl etkiler?
• Küçük çokuluslu şirketler tarafından yapılan doğrudan yabancı yatırımlar ve bu şirketlerin faaliyetlerinin, özellikle kriz dönemlerinde, ev sahibi ülkelerde (host countries) değer yaratma, istihdam ve büyüme üzerindeki etkileri nelerdir?
• Uluslararasılaşma ve doğrudan yabancı yatırım faaliyetleri açısından başarılı küçük çokuluslu şirketlerden neler öğrenilebilir?
• Küçük çokuluslu şirketler sürdürülebilir inovasyon süreçlerini nasıl yönetebilir?
• Sürdürülebilir inovasyon küçük firmaların uluslararasılaşmasına ve uluslararası düzeyde girişimcilik faaliyetlerine katkı sağlar mı?

Yukarıdaki sorulara cevap veren veya ilgili konulara değinen, ampirik ve kavramsal araştırma bildirileri, devam eden çalışmaları özetleyen bildiriler veya genişletilmiş özet bildiriler konferansta sunulabilir.

Bu tema alanı (Tema) altında, uluslararası İşletmecilik alanında akla gelebilecek tüm DİĞER KONULARI ele alan bildirilere veya genişletilmiş özet bildirilere de yer verilecektir.

Konu Kapsamı

Konferansa sunulacak bildiriler için önerilen konular aşağıdadır: İlgili başka konular da önerilebilir.

• Uluslararası girişimcilik (IE)
• Uluslararası girişimciliğin gelişen paradigmaları
• Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ'ler) uluslararasılaşması
• Uluslararası girişimcilik, iş modeli geliştirme süreçleri ve yeni iş modelleri
• Almanya'da, Avrupa Birliği'nde ve diğer Avrupa ülkelerinde uluslararası girişimcilik
• Asya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da, Afrika'da, Amerika'da uluslararası girişimcilik
• Uluslararası girişimcilikte bilgi ve teknoloji transferi
• Uluslararası girişimcilikte kadınlar
• Göçmenler ve Uluslararası Girişimcilik
• Gelişmiş ülkelerde ve gelişmekte olan pazarlarda uluslararası girişimcilik
• Uluslararası girişimcilikte sosyal ilişkilerin etkisi
• Uluslararası girişimcilikte uluslararasılaşma süreçleri: Uluslararası yeni girişimlerin ağları ve örüntüleri (INV)
• Uluslararası girişimcilikte içsel uluslararasılaşma: Tedarik Zinciri Yönetimi ve uluslararası satın alma süreçleri
• Değer yaratma sürecinin bir parçası olarak uluslararası girişimcilik
• Uluslararasılaştırma ve sonuçları
• Uluslararası girişimcilik araştırmalarında metodolojik konular
• Uluslararası girişimcilikte ayırt edici yeteneklerin varlığını ve gelişimini yakalayan analitik çerçevelerin ve ölçümlerin uygulamaları
• Uluslararası girişimcilikte zorluklar ve fırsatlar
• Uluslararası yönelimli girişimcilerin uluslararası karşılaştırmaları
• Pazarlama, finans, üretim, yönetim konuları ve uluslararası girişimcilik
• Uluslararası yönelimli küçük firmaların bölgesel ve ulusal ekonomiler üzerindeki etkisi
• Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ) uluslararasılaşmasının finansmanı
• KOBİ'lerin uluslararasılaşması, ülke riski ve uluslararası politik risk yönetimi
• Küçük ve Orta Ölçekli Çokuluslu Şirketlerin Doğrudan Yabancı Yatırımları (DYY) ve bu şirketlerin faaliyetlerinin hem ev sahibi (host) hem de konuk olunan ülkelerde değer yaratma, istihdam ve büyüme üzerindeki etkileri
• Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ) uluslararasılaşması ve İhracat Kredi Kuruluşları
• Devletin ihracat ve yatırım teşvik politikaları ve KOBİ'lerin uluslararasılaşması
• Aile şirketlerinin uluslararasılaşma yolları
• Aile şirketlerinin dış pazara girişi
• Küçük Çokuluslu Şirketler
• Farklı ülkelerde göçmenler tarafından kurulan KOBİ'lerin uluslararasılaşması
• Diaspora girişimciliği ve uluslararasılaşma
• Küçük firmaların yurtdışına giriş modları
• Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ'ler) ihracat ve ithalat faaliyetleri
• KOBİ'ler tarafından üstlenilen sözleşmeye dayalı yurtdışı giriş modları
• Uluslararası franchising ve Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ'ler)
• Uluslararası lisanslama ve Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ'ler)
• Uluslararası fason üretim ve Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ'ler)
• Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ'ler) içe ve dışa doğru uluslararasılaşması
• Aile ve aile dışı firmaların uluslararasılaşmasında ağ konfigürasyonları
• Aile şirketlerinin doğuştan gelen küresel özellikleri
• Ailelerin sahip olduğu Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ'ler) uluslararası fırsat tanıması ve fırsat geliştirmesi
• Aile şirketi olan ve olmayan Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ'ler) uluslararasılaşması arasında karşılaştırmalı çalışmalar
• Aile şirketi KOBİ'lerin uluslararasılaşmasında girişimcilik yönelimi
• Kuşak değişiminin aile şirketi KOBİ'lerin uluslararasılaşması üzerindeki etkisi
• Aile şirketi olan KOBİ'lerin pazar ve giriş modu seçimi
• Aile şirketi KOBİ'lerin uluslararasılaşmasında sosyal sermaye olarak aile sermayesinin rolü
• Aile sahipliğindeki KOBİ'lerde aile yönetişim yapısının farklılaştırıcı etkisi
• Küçük çokuluslu şirketlerin doğrudan yabancı yatırımları
• Küçük çokuluslu şirketler tarafından yapılan doğrudan yabancı yatırımların (DYY) yatırımcı ülkeler (home countries) (örneğin Almanya gibi sermaye ihraç eden ülkeler) ve ev sahibi ülkeler (host countries) (yani sermaye ithal eden ülkeler) üzerindeki etkileri
• Uluslararası girişimciler ve uluslararası ticari faaliyetlerde bulunan küçük firmalar tarafından sağlanan 'ekonomik büyüme ve istihdam' fırsatları
• Küçük çokuluslu şirketlerin doğrudan yabancı yatırımlarının (DYY) hem kendi ülkelerinde hem de yatırım yaptıkları ülkelerde 'ekonomik büyüme ve istihdam' açısından yarattığı fırsatlar ve tehditler.
• Küçük çokuluslu şirketlerin doğdukları veya yatırım yaptıkları ülkeler ile kendi ülkeleri arasındaki ilişki
• Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde (KOBİ) yönetim kurulunun uluslararasılaşma sürecindeki rolü ve etkisi
• Uluslararası ittifak ve birleşmelerin KOBİ'lerin uluslararasılaşması üzerindeki etkisi
• Uluslararasılaşan KOBİ'ler ve yükselen dijital ekonomiler
• Aile Şirketi formundaki KOBİ’lerde etik ve uluslararasılaşma konuları
• Değerlere dayalı liderlik ve aile şirketi formundaki KOBİ'lerin uluslararasılaşması
• Uluslararası İşletmecilikle İlgili Diğer Konular